چوب ماهیگیری
چوب ماهیگیری یکی از اصلی ترین لوازم ماهیگیری است که چند مدل مختلف
داردوانتخاب نوع ان بستگی داردبه نوع ماهی شرایط و روشی که
در ماهیگیری بکار می بریم.
۱-چوب ماهیگیری تلسکوپی
۲-چوب ماهیگیری یک یا چند تکه
۳-چوب ماهیگیری پشه
۴-چوبهای ماهیگیری کاسی
۵-چوبهای ساحلی
۶-چوبهای اسپنینگ
۷-چوبهای اسپین کستینگ و بیت کستینگ
۸-چوبهای ماهیگیری در یخ
۹-چوبهای فوق سبک
۱۰-چوبهای ماهیگیری تنکارا
در ادامه به شرح مختصری از چندنمونه از چوبها می پردازیم:
۱- چوب های ماهیگیری تلسکوپی(انتنی)
این چوب ها به این دلیل تلسکوپی نامیده می شوند که که به همان شکل تلسکوپ باز و بسته شده و هر تکه درون تکه دیگر قرار می گیرد.از مزایای این چوب ها سبکی آنها در روش هایی مثل ماهیگیری اسپینینگ و یا لانسه کشی رودخانه ای می باشدودیگر انکه جا گیر نیستند و براحتی قابل حمل میباشند.
۲- چوب های ماهیگیری چند تکه
این چوب ها نیز به نسبت نوع و مورد استفاده از چند تکه ساخته شده که میبایست آنها را به یکدیگر وصل نمودو معمولا تو پر می باشند.
۳-چوب ماهیگیری پشه
همانطور که از اسمش پیداست مخصوص ماهیگیری با پشه است و به سیستم فلای فیشینگ معروف است و چند سالی است که در ایران رواج پیدا کرده است و برای طرفداران خاص خود سیستم خیلی جذابی دارد.
۴-چوب ماهیگیری کاسی
چوب کاسی یکی از چوبهای سبک در ماهیگیری بشمار میرود و در ابعادهای
گوناگون و مدلهای تلسکوپی یا چند تکه ساخته میشود این چوب فاقد حلقه و
جایی برای قرارگیری هر گونه چرخ ماهیگیری میباشد و عموما برای صید
ماهی های کوچک بکار برده میشود.
تقسیم بندی چوبها بر اساس اکشن:
اکشن سبک ۰تا۵۰
نیمه سنگین ۵۰تا۲۵۰
اکشن سنگین ۲۵۰تا۴۰۰
فوق سنگین ۴۰۰گرم به بالا
معمولا اکشن با LB نوشته میشود.برای بدست اوردن اکشن باید
رقم LB را در۴۳۵ضربدر کنیم تا اکشن به گرم بدست بیاید.هر چه
اکشن چوب کمتر باشد سر چوب حالت ارتجاعی بیشتری داردو
بالعکس مثلا یک چوب ماهیگیری با اکشن ۴۰۰ گرم سر چوب حالت
ارتجاعی کمتری دارد نسبت به یک چوب با اکشن ۵۰ گرم
چوب سبک:
چوب سبک همانگونه که از نامش پیداست،
چوبی است سبک با تکه‌هایی کوتاه که ضخامت و وزن کمی دارد و در چند نوع تلسکوپی
و دو تکه و چند تکه ساخته میشود.
طول این چوب از ۱۲۰ سانتیمتر تا ۲۴۰ سانتیمتر است.
این چوب برای صید ماهیان کوچک کاربرد وسیعی دارد و اگر برای صید ماهیان بزرگتر
مورد استفاده قرار بگیرد هیجان و لذت فراوانی را برای ماهیگیر به ارمغان می‌آورد،
به همین دلیل این نوع چوب علاقمندان خاص خود را دارد،
چوب سبک برای جابجایی و حمل و نقل خیلی مناسب است و جاگیر نیست،
این نوع چوب برای جاهایی که درخت و بیشه زار است،
کارایی خوبی دارد چون چوب سبک و کوتاه برای اینگونه مکانها مناسب است.
چوب ماهگیری در زیر یخ:
چوب ماهیگیری زیر یخ (Ice Rod) این نوع چوب برای ماهیگیران ایرانی کاربرد ندارد.
چوب ماهیگیری در زیر یخ دارای تکه هایی کوتاه است و طول کل چوب زیر ۲ متر است،
جنس این چوب انعطاف‌پذیر و نازک است که برای صید انواع ماهی‌ها در زیر سطح رودخانه ها
و دریاچه‌های یخ بسته به کار می رود.
چوب اسپینینگ:
چوب اسپینینگ (spining) که ماهیگیران ایرانی با آن آشنایی کامل دارند
درواقع همان چوبی است که اکثر ماهیگیران در ایران
از انواع تلسکوپی و چند تکه آن به همراه چرخهای اسپینینگ یا اسپول ثابت برای ماهیگیری استفاده می‌کنند.
این نوع چوب در انواع مختلف در دسترس میباشد
ولی از بهترین انواع آنها سه تکه توپر است که از جنس فایبر کربن میباشد
اما انواع تلسکوپی این چوب با وجود مقاومت نسبی خوب و حمل و نقل راحت تر
طول عمر و دوام کمتری نسبت به انواع چند تکه توپر دارند
و در مقابل ضربات ناگهانی ماهیهای سنگین آسیب‌پذیر میباشند،
این نوع چوب در طول و اندازه‌های نسبتاً بزرگتر از چوب سبک ساخته شده
و از طول حدود ۲۷۰ سانتیمتر تا ۵۵۰ سانتیمتر تشکیل می‌شوند.
چوب اسپین کاست:
همانطور که از نام این چوب برمی‌آید چوبی است که برای استفاده از چرخهای اسپین کاست طراحی شده است
که در طولهای مختلف و با انواع گوناگون در دسترس علاقمندان میباشد،
البته این چوب و چرخ در ایران کم طرفدار است،
ویژگی بارز این چوب دارا بودن یک زائده زیرین برای استقرار انگشت اشاره در زیر چوب است.
چوب ساحلی:
این نوع چوب که از آنها برای ماهیگیری در ساحل استفاده میشود،
دارای طولی بلند از ۴ تا ۶ متر است که برای پرتابهای بلند در ساحل دریاها ساخته شده
و جنس آنها از الیاف کربن میباشد.
چوب ساحلی دارای حلقه‌های زیادی برای پخش فشارهای سنگین در طول چوب است
و انعطاف پذیری آن در مقابل فشار کم است.
چوب سنگین دریایی:
از این نوع چوبها برای صید ماهیهای بسیار بزرگ در دریا معمولاً به روش ترولینگ استفاده میشود،
از ویژگیهای آنها طول کوتاه و ضخامت خیلی زیاد و مقاومت بسیار بالا در برابر ضربات ماهیهای سنگین است،
معمولاً در انواع مرغوب به جای حلقه راهنما از ریلهای مجهز به بلبرینگ
جهت کاهش اصطکاک و هدایت نخ استفاده میشود.
برای آگاهی از خصوصیات چوبهای ماهیگیری و همچنین برای خرید یک یا چند چوب مناسب
باید به علامتها و نوشته‌های روی تکه دوم چوب ماهیگیری توجه کنید.
کلمه‌های Section-Closed length – length و Action و
همچنین مارک کارخانه تولیدکننده چوب نیز روی تکه دوم چوب نوشته شده است.
length که طول چوب را از نوک تا انتهای دسته در حالت باز مشخص کرده است.
Closed length که طول چوب را در زمانی که تکه‌های آن جمع شده است نشان میدهد.
Section این نوشته نیز تعداد تکه‌های چوب را به شما نشان میدهد.
Action اکشن عبارت است از مقدار وزنی که چوب می‌تواند بدون صدمه دیدن پرتاب کند.
در واقع انتخاب مقدار حداکثر وزنه و طعمه مجاز مورد استفاده به عهده شماست
که البته با میزان انعطاف‌پذیر بودن چوب ارتباط مستقیم دارد،
هر چقدر اکشن چوب بالاتر باشد جهت خم شدن به مقدار فشار بیشتری نیاز دارد.
اگر روی چوب ماهیگیری شما Action 20-60 gr نوشته شده باشد نباید سنگینی وزنه پرتابی و قلاب و طعمه بیشتر
از شصت گرم باشد و باید بین بیست گرم تا شصت گرم باشد.
چوبهای ماهیگیری از نظر انعطاف به سه نوع سخت،
متوسط و نرم تقسیم می‌شوند، چوبهای سخت دارای انعطاف پذیری کم و چوبهای متوسط دارای
انعطاف‌پذیری میانه و چوبهای نرم دارای انعطاف‌پذیری خیلی بالا هستند.
برای صید هر نوع ماهی باید از چوبی با انعطاف پذیری متناسب با آن ماهی استفاده کنیم،
به عنوان مثال برای صید ماهی کپور باید از چوبی استفاده کنیم
که انعطاف پذیری زیادی داشته باشد
و همچنین برای صید ماهیهایی چون سونگ و اردک ماهی باید از چوبهای متوسط و سخت استفاده کنیم.
از ویژگیهای یک چوب خوب تعداد حلقه‌های آن و نوع حلقه‌ها و شیوه اتصال آنها به چوب میباشد.
هرچقدر تعداد حلقه ها بیشتر باشد تقسیم نیرو در طول چوب بهتر بوده و مقاومت چوب نیز بیشتر خواهد شد.
در ضمن جنس این حلقه ها باید از موادی باشد که دارای مقاومت بالا در برابر رطوبت،
نور خورشید، گرد و خاک و شرایط نامناسب بوده و کمترین اصطکاک را نیز با نخ ماهیگیری داشته باشد.
اتصال حلقه ها به چوب باید کاملاً محکم بوده و فشار را به طور یکنواخت
و حتی الامکان در سطحی وسیع به چوب منتقل کند.
بهتر است دسته چوب هم با جنس چوب پنبه یا مواد جاذب عرق بوده
و روکش شده باشد که باعث لغزندگی چوب در دست نگردد.
هنگام حمل و نقل چوب ماهیگیری از کلاهک محافظ و جلد مخصوص چوب استفاده کنید.
پیچیدن نوار چسب برق به دور تکه‌های چوب ماهیگیری مانع از صدمه دیدن چوب توسط نور آفتاب،
سطوح زبر و دیگر عوامل محیطی می‌گردد.
چوب را طوری جابه‌جا کنید که فشار سنگین روی چوب نیاید.
مراقب باشید که حتی‌الامکان به چوب و مخصوصاً حلقه‌های آن فشار وارد نشود،
هرگز چوب را در معرض حرارت مستقیم یا غیرمستقیم قرار ندهید.
در موقع ماهیگیری از گذاشتن چوب بر روی سطوح مختلف مخصوصاً سطوح شنی پرهیز کنید
چون باعث به وجود آمدن ترکهای ریز در چوب میشود.
با کشیدن یک جوراب زنانه در داخل حلقه‌های چوب از خرابی یا سالم بودن حلقه‌ها مطمئن شوید،
اگر جوراب نخ‌کش شد حلقه ایراد دارد و باید رفع عیب یا تعویض شود و اگر جوراب سالم ماند حلقه عیبی ندارد.
هنگام به قلاب افتادن ماهی مواظب باشید شوک بسیار شدید به چوب وارد نشود
چون علاوه بر صدمه دیدن چوب باعث از دست رفتن ماهی به دلیل پاره شدن دهان ماهی می‌گردد.
بعد از هر بار ماهیگیری چوب خود را با پارچه نمناک تمیز کنید
و سپس با پارچه‌ای تمیز و خشک تکه‌های آن را خشک کنید
و این کار را در مورد حلقه ها هم تکرار کنید.
هیچوقت از سنگ و یا سطوح زبر برای تکیه گاه چوب استفاده نکنید.
در مورد چوبهای تلسکوپی،
تکه ها را به آرامی و از تکه کوچک به سمت تکه‌های بزرگ باز کنید
و برای سفت کردن تکه ها فشار زیادی وارد نکنید چون هنگام جمع کردن چوب دچار مشکل می‌شوید.
لطفا دیدگاه خود را بیان فرمایید
منبع:کتاب ماهیگیری حرفه ای سید محمد مختار جاسمی.نیما فیشر